تاریخچه پیدایش چیدمان میزهای غذاخوری و انواع آن
نحوه‌ی قرارگیری هر یک از اجزای میز یک پیشنیه‌ی تاریخی دارد و محققان آنها را با توجه به میراث به جا مانده از گذشتگان بدست آورده‌اند. حالا کمی در زمان سفر کنیم و این قصه را از قرون وسطی آغاز کنیم.
در طی قرون متمادی ،چیدمان میزهای غذاخوری بسیار تکامل یافته و تغییراتی را در آداب معاشرت و رسوم غذا خوردن انسانها ایجاد کرده است.
در قرون وسطی ،چیدمان میزهای غذاخوری بسیار بدوی و ابتدایی بود و اغلب فقط شامل یک بشقاب اشتراکی و چاقو بود. پس از آنکه غذا خوردن تبدیل به یک فعالیت اجتماعی ناب ، بخصوص در موقعیتهای اجتماعی رده بالا گردید، پیچیدگی چیدمان میز غذاخوری نیز بیشتر شد.
در عصر رنسانس ایده و طرح یک بشقاب مجزا برای هر فرد و سری قاشق و چنگال مورد نیاز او و همچنین لیوانهای لازمه معرفی شد و مورد استقبال فرهیختگان قرار گرفت و بدین ترتیب پیشرفتی در آداب غذاخوردن حاصل شد.
در زمان انقلاب صنعتی و تولید انبوه محصولات، ظروف و لوازم رومیزی متنوعی در دسترس قرار گرفت که با پیدایش آنها، چیدمان میز بسمت استاندارد شدن هدایت شد.
درطول زمان، هنر چیدمان میزهای غذاخوری با تاثیرات فرهنگی و زیبایی شناختی که در بر داشت ، بیانگراستایل و مهمان نوازی میزبان بحساب آمد.
سبک و سیاق چیدمان میزهای غذاخوری در یک رستوران یا مراسم تشریفاتی ، در واقع ارسال پیامی به مهمانان یا مشتریان است که آنان را متوجه می سازد که چه نوع خدماتی باید از میزبان انتظار داشته باشند. یک میز تقریبا خالی ، نشان دهنده اینست که خدمات غیر رسمی در آنجا ارائه می شود اما هر چه تعداد اقلام چیدمان روی میز بیشتر شود نشان دهنده اینست که سرویس ارائه شده به مراتب رسمی و رسمی تر میگردد
در واقع نحوه چیدمان میز ، نشان دهنده توجه شما به جزئیات مورد لزوم پذیرایی می باشد ،به همان نسبت نیز بیان می دارد که نیاز مشتریان تا چه مقدار برای شما حائز اهمیت است.
اینکه شما میزبان یک مراسم ازدواج رسمی و یا یک مهمانی تولد غیر رسمی کودکانه باشید ، چیدمان میز غذاخوری به همان نسبت دکوراسیون محل ، نقش مهمی را عهده دار است.
بعنوان صاحب یا مدیر یک رستوران ، شما موظفید که آداب صحیح چیدمان میز، مناسب هر مراسمی را بدانید. چیدمان میز که خود یک علم است شما را از اینکه نزد مهمانان یا مشتریانتان شرمنده شوید ، دور نگاه می دارد.
سبکهای متفاوت چیدمان میز غذاخوری
چیدمان میز در یک رستوران به نحوه قراردادن بشقاب ، کارد وچنگال ، لیوان، دستمال سفره ، زیر بشقابی و تزیینات مرکزی میز اطلاق می شود. در این راستا ، چیدمان میزهای غذاخوری را به سه دسته کلی طبقه بندی کرده اند که در ذیل با آنها آشنا میشویم:
-
- چیدمان اصلی و ابتدایی میز (BASIC TABLE SETTINGS)
-
- چیدمان میز غیر رسمی (INFORMAL TABLE SETTINGS)
- چیدمان میز رسمی (FORMAL TABLE SETTINGS)
چیدمان اصلی و ابتدایی میز (BASIC TABLE SETTINGS):
چیدمان ساده و ابتدایی میز غذاخوری برای رستورانهای معمولی ، پیتزا فروشی ها و رویدادهای خودمانی ، مناسب می باشد تا میهمانها یا مشتریان حس کنند که به آنها خوشامد گفته شده است.
این چیدمان ساده و شامل موارد ذیل است:
۱-بشقاب غذاخوری در وسط چیدمان برای هر فرد قرار میگیرد.
۲-دستمال سفره در سمت چپ بشقاب روی میز قرار داده می شود.
۳-چنگال غذاخوری روی دستمال قرار داده می شود.
۴-یک عدد چاقو در سمت راست بشقاب قرار می گیرد.
۵-یک لیوان آب خوری یا فنجان قهوه (بطور انتخابی) در بالای چاقو کمی متمایل به سمت راست میز قرار داده می شود.
چیدمان میز غیر رسمی (INFORMAL TABLE SETTINGS) :
چیدمان میز غیر رسمی، راحت و خودمانی برای مهمانی های خانوادگی و مراسم ساده ازدواج و دورهمی های دوستانه مناسب می باشد. این گونه چیدمان، ظروف و لوازم کمتری نسبت به چیدمان مراسم رسمی دارد و در چیدمان آنها انعطاف بیشتری می توان بخرج داد.
۱-بشقاب غذاخوری در وسط چیدمان قرار میگیرد و دستمال سفره به همراه کارت منو روی آن قرار میگیرد. چنانچه لازم بود کاسه سوپخوری هم چیده شود ، میتوان کاسه سوپ خوری را روی بشقاب غذاخوری ودستمال سفره را در گوشه سمت چپ بشقاب قرارداد و چنگالها را روی دستمال سفره در سمت چپ بشقاب گذاشت، بطوریکه چنگال غذاخوری دقیقا نزدیک بشقاب و چنگال سالادخوری پس از آن قرار گیرد.
۲-در سمت راست بشقاب بترتیب از نزدیک بشقاب به سمت لبه میز باید کارد غذاخوری، قاشق سوپخوری و قاشق چای خوری قرار می گیرد.
۳-بشقاب نان در بالای چنگالها و کارد نان بطور مورب روی بشقاب قرار میگیرد
۴-لیوان آب و لیوان نوشیدنی نیز در بالای قاشق سوپ خوری قرار می گیرند.
چیدمان میز رسمی (FORMAL TABLE SETTINGS) :
این نوع چیدمان میز ، انتخابی برازنده مراسم ازدواج تشریفاتی ، رویدادهای رسمی و چیدمان میزهای رستورانهای مجلل و تشریفاتی مانند رستورانهای ( FINE DINING)می باشد.بیشترین تعداد ظرف ، لیوان ،کارد وچنگال را در چیدمان میزهای رسمی مشاهده می نمایید که البته از توازن و تقارن خاصی برخوردار است که در ذیل توضیح داده می شود.
۱-ابتدا رومیزی اتو شده ای باید روی میز غذاخوری پهن گردد.
۲-بشقاب شارژر جهت ظرافت کار در مرکز چیدمان برای هر فرد روبروی صندلی مشتری/مهمان قرار داده میشود که در واقع استفاده نمیشود و فقط ظروف دیگرمانند بشقاب غذاخوری و کاسه سوپ و یا بشقاب سالاد روی آن قرار می گیرند .داخل بشقاب غذاخوری دستمال سفره تا شده ای بشکل مستطیل یا مثلث قرار می گیرد و روی آن کارت منو قرارمی گیرد.
۳-بشقاب نان باید در بالای بشقاب غذا و سمت چپ آن قرار گیرد. یک چاقوی کره خوری روی بشقاب نان بصورتی که تیغه آن بسمت پایین و دسته آن در سمت راست باشد باید قرار داد
۴-در سمت چپ بشقاب غذاخوری ، باید دو چنگال قرار دهید بطوریکه دندانه ها بسمت بالا قرار گیرند .چنگالها شامل چنگال غذاخوری دقیقا در کنار بشقاب و چنگال سالاد بعد از آن یعنی دورتر نسبت به بشقاب قرار گیرد.
۵-در قسمت راست بشقاب دو عدد کارد و دوقاشق بدین ترتیب قرار داده می شود.کارد غذاخوری نزدیک به بشقاب و هر چه از بشقاب دورتر می شویم باید کارد سالاد سپس قاشق سوپخوری و بعد قاشق چایخوری قرار خواهد گرفت.لازم بذکر است که تیغه کاردها باید بسمت بشقاب باشد.
۶-انتهای دسته تمام کارد و چنگال و قاشق ها بایدبا بشقاب غذاخوری در یک راستا و مقابل صندلی مشتری قرار گیرند.
۷-قاشق دسر خوری باید درست در بالای بشقاب غذاخوری بصورت افقی قرار گیردبطوریکه دسته آن در سمت راست قرار داشته باشد.
۸-لیوان آب خوری باید بالای چاقوی غذاخوری قرارگیرد.
۹-دو لیوان جهت نوشیدنی های متفاوت، باید در قسمت پایین لیوان آب خوری و کمی متمایل به سمت راست میز قرار داده شود.
۱۰-فنجان ونعلبکی نیز باید در بالای قاشق سوپخوری و کمی متمایل به سمت راست میز قرار داده شود
کارد و چنگال ، زبان انتقال پیام میان مشتری و میزبان
از سویی دیگر ، تعریفاتی ابداع شد تا مشتری با نحوه قراردادن چاقو و چنگال در بشقاب بتواند با زبان بی زبانی ، پیام خود را به گارسون و یا میزبان انتقال دهد. چندین نمونه متداول را در اینجا مختصرا توضیح می دهیم:
۱- چنانچه کارد و چنگال را بصورت مورب اما فاصله دار ( تقریبا به شکل حرف وی وارونه) روی بشقاب قرار داده شود به معنای آنست که مشتری فاصله ای بین غذا خوردن خود ایجاد کرده است.
۲- چنانچه کارد و چنگال را بصورت ۹۰ درجه روی هم قرار دهند بمعنای آنست که مشتری بشقاب بعدی را میخواهد.
۳- چنانچه کارد و چنگال بموازات هم وبصورت افقی روی بشقاب قرار داده شود به معنای اینست که غذا بسیار خوب بوده است.
۴- چنانچه کارد و چنگال بموازات هم ولی بصورت عمودی روی بشقاب قرار بگیرد بمعنای آنست که غذای مشتری تمام شده است.
۵- چنانچه کارد و چنگاب بصورت مورب بصورتی که کارد میان دندانه های چنگال فرو رود بمعنای آنست که غذا باب میل نبوده است.
فرم صحیح قرار دادن دستمال سفره از سوی مشتری
همانطور که می دانید دستمال سفره یکی از اجزای جدا نشدنی چیدمان میز است که نقش مهمی در آداب و اتیکت میز چیده شده ایفا میکند.
اما محل درست قرار گرفتن دستمال سفره کجاست؟ دستمال سفره را باید تا کرد و روی بشقاب غذا یا کنار بشقاب غذا قرار داد بطوریکه آرم رستوران(در صورت وجود آرم رستوران) مشخص باشد و بهیچوجه نباید داخل لیوان گذاشته شود.
نحوه استفاده دستمال سفره توسط مشتری
مشتری نیز آداب خاصی را باید رعایت کند تا در شان آن مراسم و یا رستوران باشد بعنوان نمونه باید گفت که دستمال سفره باید روی پاها انداخته شود و بهیچوجه دور گردن نباید گذاشته شود ( مگر در مورد کودکان)
هنگامی که لازم است تا میان غذا خوردن ، محل را ترک کنید باید دستمال را از روی پاها برداشته و آن را روی روی میز در قسمت راست بشقاب قرار دهید و بهیچوجه آنرا روی صندلی و یا در سمت چپ بشقاب قرار ندهید.
پیش بینی آینده در مورد چیدمان میز
چیدمان میز در آینده احتمالا تلفیقی از هنرهای زیبا شناسی و قابلیت های هوشمندانه ظروف و مواد می باشد. بعنوان مثال می توان رشد وپیشرفتی را در ظروف و لوازم روی میز که از مواد قابل بازیافت ( مواد دوست دار طبیعت) باشند مشاهده کرد. حتی ممکنست شاهد ظروفی از قبیل بشقاب و لیوان باشیم که دارای کنترل درجه حرارت باشند و یا طرح ها و رنگهای دیجیتالی که میتوانند فضا را مناسب با موقعیت مراسم و یا ترجیح افراد تغییر دهند.
در هر صورت دانش چیدمان میز مانند دیگر علوم ، در حال رشد و پیشرفت برای هر دو رده میزبان و مهمان خواهد بود.
تحقیق، ترجمه و تدوین : رویا تهرانچی