ظروف فلزی استنلس استیل و انواع آن

ظروف فلزی استنلس استیل و انواع آن در آشپزخانه همه ما موجود است و به نوعی با این ظروف سر و کار داریم. این فلز در جاهای مختلف و با کاربردهای متفاوت مورد استفاده قرار می گیرد. در این مقاله از مجله کیت لاین قصد داریم شما را با این فلز و انواع آن بیشتر آشنا کنیم.

استنلس استیل آلیاژی از ترکیب چند نوع فلز مختلف است که دوام بسیار زیادی دارد. مهندسان توانستند با کم و زیاد کردن عناصر مختلف موجود در استنلس استیل آلیاژهای مختلفی تولید کنند که هرکدام ویژگی و کاربرد خاص خود را دارند. استنلس استیل فلزی است همه کاره، که در موارد مختلف از ساخت و ساز تا تجهیزات آشپزخانه مورد استفاده قرار می گیرد. گریدهای مختلف استنلس استیل در مراکز خدمات غذایی به کار می رود که هر یک مزایا و معایب خاص خود را دارد. هنگام خرید تجهیزات از جنس استنلس استیل، باید آگاهی و دانش کافی در انواع مختلف آن داشته باشید تا بتوانید انتخاب درستی داشته باشید.

انواع مختلف استنلس استیل یا استیل ضد زنگ

بهتر است در توصیف انواع مختلف استنلس استیل با واژهای تخصصی که مرتب با آنها برخورد می کنید، بیشتر آشنا شوید.

کلید واژه های مربوط به ظروف فلزی استنلس استیل

• استنلس استیل Stainless Steel: استنلس استیل برای اهداف مختلفی مانند اهداف ساختمانی ساخته می شود فلزی با دوام و مقرون به صرفه است که در برابر خوردگی مقاوم است، بنابراین می تواند بدون تعویض و شکستن مدت طولانی دوام بیاورد.
• خوردگی Corrosion: خوردگی فرایندی طبیعی است که در آن استنلس استیل به صورت شیمیایی تجزیه می شود. رایج ترین و شناخته شده ترین نوع خوردگی زنگ زدگی است. استنلس استیل ذاتاً نسبت به سایر فلزات در برابر خوردگی مقاومتر است اما در نهایت دچار خوردگی می شود. عواملی وجود دارد که به افزایش سرعت خوردگی کمک می کند، مانند قرار گرفتن در معرض نمک رطوبت بیش از حد یا اسیدهای تند.

• آلیاژ Alloy : آلیاژ فلزی است که از ترکیب چندین نوع فلز با هم ساخته می شود. به عنوان مثال، استنلس استیل به طور طبیعی یافت نمی شود بلکه با ترکیب عناصری مانند آهن، کربن و سایر فلزات ساخته می شود.
• عنصر Element : ” المنت یا عنصر”یک اصطلاح شیمیایی است و به اتمهایی گفته می شود که دارای پروتونهای یکسانی است. عنصر مهمترین شکل مواد است و با ترکیب آنها آلیاژ تشکیل می شود. برخی از این عناصر معمول که ممکن است در مورد آنها شنیده باشید عبارتند از اکسیژن، کربن، ازت و آهن.

عناصر

• کروم Chromium: کروم یک عنصر مهم تشکیل دهنده فلز استنلس استیل است و به مقاومت فولاد در برابر رنگ پریدگی، لکه زدگی و همچنین خوردگی کمک می کند.
• نیکل Nickel : وقتی نیکل به استنلس استیل اضافه می شود، باعث ثبات و مقاومت فلز می گردد. یکی دیگر از مزایای افزودن نیکل به استنلس استیل در ساخت ظروف آشپزخانه و براق کردن آنها می باشد.
• کربن Carbon: افزودن کربن به استنلس استیل باعث تقویت و سخت شدن استیل و کاهش ساییدگی می شود. از این نوع استیل برای ساخت چاقوهای سرآشپز که نیاز به دوام و استحکام بیشتری دارد به کار می شود.

مزایای درجه بندی استنلس استیل در خدمات صنایع غذایی

• مقاوم در برابر خوردگی: استنلس استیل در مقایسه با سایر فلزات به ویژه در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاومتر است، که بخاطر همین بیشتر در آشپزخانه ها به کار می رود. از استنلس استیل اغلب برای تجهیزات آشپزخانه نیز استفاده می شود. البته جایگزینی آن هزینه بر است اما از آنجایی که اکثر استنلس استیلها در برابر خوردگی بسیار مقاوم هستند نگران جایگزینی مکرر تجهیزات نخواهید بود.
• مقاومت: به کار بردن استنلس استیل در صنایع غذایی مانند تجهیزات سنگین یا قفسه بندی مواد غذایی بسیار مناسب است.
• نظافت آسان: مواد دیگر مانند چوب یا پلاستیک دارای شیارها یا روزنه هایی هستند که در آن باکتری ها هجوم آورده و رشد می کنند. سطح استنلس استیل صاف است و محلی برای پنهان شدن باکتری ها نمی باشد. تمیز کردن و نظافت آن نیز آسان است.
• سطح غیرواکنش‌زا: استنلس استیل یک فلز غیر واکنش‌زا است، به همین دلیل می توانید از آن برای پخت غذاهایی اسیدی مانند مرکبات، گوجه فرنگی و سرکه استفاده کنید. فلزات دیگر مانند آلومینیوم و آهن واکنش پذیر هستند و پخت غذاهای اسیدی در این فلزات بر طعم و مزه آن تأثیر می گذارد و به سطح فلز نیز آسیب می رساند.

سیستم درجه بندی استنلس استیل در ظروف فلزی استنلس استیل

انواع مختلفی از استنلس استیل وجود دارد و این تفاوتها می تواند در انواع مختلف بسیار متفاوت باشد. برای تمایز بهتر بین انواع مختلف استنلس استیل، آنها درجه بندی می شوند. سیستم های مختلف درجه بندی وجود دارد که در کشورهای مختلف با تنظیمات مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. برای صنعت خدمات غذایی، دو نوع استنلس استیل وجود دارد که باید آنها را بدانید: گرید SAE و گرید قاشق و چنگال.

• درجه بندی SAE: این سیستم درجه بندی توسط SAE International ، توسط نظام مهندسی استانداردهایی را برای متخصصان صنایع مختلف معرفی می کند، اعمال شده است. برای تشخیص بین درجه های استنلس استیل، از یک سیستم اعداد کامل برای دسته بندی انواع مختلف استفاده می شود. به این سیستم درجه بندی سیستم AISI هم می گویند که اشاره به منشا آن در موسسه آهن و فولاد آمریکا دارد، اگرچه اکنون توسط SAE International به روز شده و تنظیم می شود.

• درجه بندی قاشق، چنگال و چاقو: سیستم دیگری برای سازماندهی درجه های استنلس استیل در صنایع خدمات غذایی، سیستم درجه بندی ظروف فلزی مانند قاشق، چنگال و کارد است. این سیستم از نسبتهایی مانند۰/۱۸ ، ۸/۱۸ و ۱۰/۱۸ برای توصیف سطح نیکل و کروم در استنلس استیل استفاده می کند. کروم و نیکل دو عنصر مهم برای ظروف تخت هستند، زیرا در برابر خوردگی، درخشندگی و مغناطیس بودن استیل مقاومند. نسبت دیگری که ممکن است با آن روبرو شوید ۰/۱۳ است که برای تهیه بیشتر چاقوهای شام و دسر از این جنس استنلس استیل استفاده می شود. استنلس استیل ۰/۱۳ نرم تر از سایر درجه ها است، بنابراین تولید کنندگان می توانند دندانه را به تیغه اضافه کنند. و گرچه از این سیستم درجه بندی معمولاً برای توصیف ظروف تخت استفاده می شود، ولی ممکن است برای مصرف قابلمه و سایر ظروف از استنلس استیل استفاده شود.

انواع مهم استنلس استیل چیست؟

بیش از ۱۵۰ نوع استنلس استیل وجود دارد که هر یک دارای ویژگی های مختلفی می باشند، به همین دلیل شناخت انواع آنها مهم است. مخصوصا” در صنعت رستوران، تشخیص انواع مختلف استنلس استیل از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا ممکن است یک نوع آن برای ظروف آشپزی مفیدتر و مناسب تر باشد به عنوان مثال، برای ظروفی که در معرض نمک قرار می گیرند باید قابلمه استیل با درجه ۳۱۶ انتخاب شود.  تا بتواند در برابر خوردگی مقاومت کند، این درجه استنلس استیل احتمالاً بهتر از ۳۰۴ است. با دانستن تفاوت بین درجه و نوع استیل می توانید آگاهانه تصمیم بگیرید و بهترین محصولات را متناسب با نیاز خود خریداری کنید.

استنلس استیل سری ۲۰۰

استنلس استیل سری ۲۰۰ دارای کیفیت کمتری است و نسبت به انواع دیگر مقاومت کمتری در برابر خوردگی از خود نشان می دهد.

مناسب ترین کاربرد: ظروف ذخیره و نگهداری غذا

استنلس استیل سری ۳۰۴

استنلس استیل سری ۳۰۴ مهمترین نوع به کار رفته در آشپزخانه است و به دلیل کاربرد زیاد نیکل و کروم دارای درخشندگی است همچنین در مقابل زنگ زدگی و ساییدگی مقاوم است هرچند در برابر نمک مستعد خوردگی است.

مناسبترین کاربرد: لوازم آشپزخانه، قطعات داخلی، وسایل آشپزخانه، ظروف کوچک، ظروف تخت مانند قاشق و چنگال، میزهای آماده سازی

استنلس استیل سری ۳۱۶

این دومین نوع رایج استیل استنلس است که آلیاژ آن شامل یک عنصر اضافی به نام مولیبدن molybdenum است که آن را در برابر خوردگی ناشی از نمک و سایر مواد شیمیایی مقاوم می کند.

مناسبترین کاربرد: تجهیزات آشپزخانه، کباب پزهای هیباچی، وسایل آشپزی سطح بالا، تجهیزات و مبلمان مورد استفاده در فضای باز، تجهیزات بیرون در نزدیکی آب و اقیانوس

استنلس استیل سری ۴۳۰

استنلس استیل سری ۴۳۰ دارای مقدار کمی نیکل است و مانند سری ۳۰۰ در مقابل خوردگی مقاوم نیست. این نوع دارای مغناطیس است.

مناسبترین کاربرد: قاشق و چنگال با کیفیت متوسط، میزهای آماده سازی، در دستگاهها، ظروف پخت القایی و برقی

استنلس استیل سری ۴۴۰

این نوع استیل دارای کربن زیاد می باشد و یکی از محکمترین نوع به کار رفته در لوازم آشپزخانه محسوب می شود. محصولات به کار رفته از سری ۴۴۰ محکم، مقاوم در برابر خوردگی و ساییدگی.

مناسبترین کاربرد: چاقوی سرآشپز با کیفیت، کاتلری، دستگیره فر، قطعات داخلی

درجه بندی استنلس استیل در قاشق، چنگال و چاقو

استنلس استیل ۰/۱۳

استنلس استیل ۰/۱۳ برای ساخت چاقو به کار می رود. این نوع دارای کروم کمتر و بدون نیکل می باشد نرم و لبه های آن دارای دندانه است.

مناسبترین کاربرد: رستورانهای دارای سالن غذاخوری، غذاخوریهای کژوال، هتلها، و سالنهای پذیرایی

استنلس استیل ۰/۱۸

استنلس استیل ۰/۱۸ یک انتخاب با کیفیت متوسط است و یکی از ارزان ترین گزینه ها برای ظروف فلزی استنلس استیل به حساب می آید. ولی به اندازه درجه استیل قاشق و چنگال در برابر خوردگی مقاوم نیست، به دلیل مغناطیسی بودن می تواند در ماشین ظرفشویی و سطل های زباله گیر کند و مانع از دور ریختن آنها شود.

مناسبترین کاربرد: سالن های غذاخوری، سفره خانه ها، رستوران های با حجم بالا، خانه های بازنشستگان، رستوران های کژوال، غذاخوری ها و کافه ها

استنلس استیل ۸/۱۸

استنلس استیل ۸/۱۸ یکی از رایج ترین انواع ظروف تخت و قاشق و چنگال است. این نوع استیل سنگین و حرفه ای است و در برابر خوردگی بسیار مقاوم است. لوازم ساخته شده از این نوع استیل معمولاً تزئین یا طرح دارند.

مناسبترین کاربرد: رستوران های کژوال، مراکز مجلل، هتل ها، شرکت های پذیرایی، سالن های ضیافت، بیسترو و کافه ها

استنلس استیل ۱۰/۱۸

این نوع استیل ۱۰/۱۸ با کیفیت ترین در ساخت قاشق و چنگال و در برابر خوردگی بسیار مقاوم است. علاوه بر این، این ظروف فلزی استنلس استیل معمولاً دارای طرح یا حکاکی و تزئین بر روی دسته ها هستند.

مناسبترین کاربرد: رستوران های شیک، بیسترو ها، هتل ها، سالن های ضیافت، شرکت های پذیرایی

با خواندن این مقاله پی بردید که استنلس استیل به دلیل استحکام، دوام و مقاومت در برابر خوردگی، ماده ای فوق العاده مفید در صنعت خدمات غذایی است. درجه بندی و سری های مختلفی از استنلس استیل وجود دارد که دانستن ویژگی ها و کاربردهای مختلف آنها می تواند به شما در خرید آگاهانه کمک نماید.

مترجم: مریم قنبری